Türkiye' nin gökyüzüne uzanan hayallerine yepyeni bir boyut kazandıran bir isim: Alper Gezeravcı. Türkiye'nin ilk astronotu olarak Gezeravcı, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda 13 bilimsel deney gerçekleştirdi. Uzayda yapılan bu deneyler, Türkiye’nin bilimsel çalışmalara katkı sağlamasının yeni bir adımı olarak öne çıkıyor.

Türkiye' nin gökyüzüne uzanan hayallerine yepyeni bir boyut kazandıran bir isim: Alper Gezeravcı. Türkiye'nin ilk astronotu olarak, Gezeravcı sadece kendi sınırlarını aşmakla kalmayıp aynı zamanda bilim ve teknolojiye getireceği katkılarla da dikkat çekiyor. Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, uzaya yaptığı unutulmaz yolculuk sırasında gerçekleştirdiği deneylerle bilimsel çalışmalarını sürdürecek. Uzayda bulunduğu 14 gün süresince Uluslararası Uzay İstasyonunda üniversite ve araştırma kurumları tarafından hazırlanan 13 bilimsel deneyi gerçekleştirdi.

Uzaya yapılan keşifler, bilimin sınırlarını zorlayarak insanlığın evrenle ilgili sorularına cevap aramasını sağlıyor. Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın uzay yolculuğu, bu sınırları aşma ve bilimsel sırları çözme amacı taşıyan heyecan verici bir serüveni beraberinde getiriyor. Bu yazıda, uzayda yapılan bu 13 önemli deneyin detaylarına odaklanarak, Türkiye'nin uzayda bilimsel araştırmalara katkı sağlamasının detaylarını inceleyeceğiz.

Alper Gezeravcı'nın uzayda gerçekleştirdiği bu deneyler, mikroyerçekim ortamında gerçekleştirilerek, Türkiye'nin bilimsel arenada daha da güçlenmesine katkıda bulunma potansiyelini taşıyor.

Şimdi, bu heyecan verici serüvende gerçekleştirilen deneylere birlikte göz atalım.


1-ALGALSPACE PROJESİ

Uzay Koşullarında Antarktika ve Ilıman Mikroalg Yetiştiriciliğinin Karşılaştırılması

Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi:

Yıldız Teknik Üniversitesi – Prof. Dr. Didem Özçimen

Uzayda, Antarktik ve ılıman bölgelerden izole edilen mikroalglerin büyüme verileri karşılaştırılarak, literatürde bir ilki gerçekleştirecek olan bu çalışma, kutup alglerinin uzayda kullanım potansiyelini keşfetmeyi amaçlamaktadır. Uzay ortamında mikroalglerin davranışları incelenecek ve bu alglerin CO2'den O2 rejenerasyonu, ek gıda temini, su iyileştirme, ve yaşam destek alanlarında kullanılabilirliği üzerine araştırmalar yürütülecektir. Bu benzersiz çalışma, uzay misyonları için mikroalglerin pratik uygulamalarını değerlendirerek, uzay keşiflerinde gerekli olan temel kaynakları sağlama konusunda önemli bir adım olacaktır.


2- CRISPR-GEM


Mikro Yerçekimi Altında Bitkilerde CRISPR Gen Düzenleme Verimliliğinin Araştırılması

Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi:

Yıldız Teknik Üniversitesi – Tuğçe Celayir

Uzaydaki insanlığın geleceğine yönelik büyük bir engel olarak kabul edilen uzun süreli uzay görevlerinde sürdürülebilir bir yaşam destek sistemi sağlanamaması sorununu aşmak amacıyla tasarlanan biyorejeneratif yaşam destek sistemlerinin temelini oluşturan bitkilerin, uzay görevleri sırasındaki biyolojik ve biyolojik olmayan streslere karşı geliştirdikleri savunma mekanizmalarını anlamak ve geliştirmek için kullanılan moleküler biyolojinin modern gen düzenleme tekniklerinden biri olan CRISPR tekniğinin, mikro yerçekimi ortamında bitkiler üzerindeki etkinliğini araştırmayı hedeflemektedir.

3-PRANET

Propolisin Antibakteriyel Etkisi (PRANET)

Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi:

Muş Bilim ve Sanat Merkezi - Birsen Geçer

Propolis, çeşitli sağlık sorunlarının tedavisinde yaygın bir şekilde kullanılan, haricen uygulandığında olumsuz yan etkilere neden olmayan bir maddedir. Bilimsel bir araştırma görevi kapsamında, propolis maddesinin mikro yerçekimi ortamındaki bakteriler üzerindeki etkisi detaylı bir şekilde incelenecektir. Bu bağlamda, kontrol ve deney grupları oluşturularak propolisin antibakteriyel etkisi titizlikle test edilecek ve elde edilen sonuçlar, yer çekimli ortamda elde edilen sonuçlarla karşılaştırılacaktır.


4-O2 SATÜRASYONU

Solunum Sistemi Fizyolojisi İçerisinde Yapay Zeka Desteği İle Verilen Havanın Oksijen Seviyesini Hesaplayarak Düşük Yer Çekiminin Sebep Olduğu Rahatsızlıkların Tanımlanması

Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi:

Nişantaşı Üniversitesi - Oğuzhan Aydemir

Erken teşhis, hastalıkların tedavisinde kritik bir öneme sahiptir. Yapay zeka destekli olarak sağlanan hava analizi ile oksijen seviyelerinin hesaplanması, düşük yer çekimi kaynaklı farklılıkların ve rahatsızlıkların tanımlanmasını amaçlamaktadır.


5-VOKALKORD


Uzay’da Yaşamaya Karşı Oluşan Hayati Tepkimelerin Vokal Kord Kaynaklı Değişimler İle Tespiti Ve Düşük Yerçekimsizliğin Sebep Olduğu Rahatsızlıkların Ses Frekansları İle Tanımlanması

Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi:

Haliç Üniversitesi - Prof. Dr. Gökhan AYDEMİR

Akıllı saatlerin yapay zeka entegrasyonuyla solunum sistemi fizyolojisi üzerindeki etkilerin analiz edilmesi hedeflenmektedir. Bu bağlamda, ses frekans değişimleri aracılığıyla ortaya çıkan rahatsızlıkların tespiti ön planda olup, aynı zamanda yerçekimsiz ortamın insan sesi üzerindeki potansiyel etkileri üzerine bir araştırma gerçekleştirilecektir.


6-MİYOKA

Mikro Yerçekimi Ortamında Kurşunsuz Lehimleme Araştırması

Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi:

TÜBİTAK UZAY- Hakan Asan

Mikro yerçekimi ortamında gerçekleştirilecek olan kurşunsuz lehimleme deneyi, Türkiye'nin ilk uzay yolcusu tarafından Uluslararası Uzay İstasyonu'nda elektronik kart üzerine kurşunsuz bileşen montajını gerçekleştirmeyi amaçlamaktadır. Uzay görevinin tamamlanmasının ardından dünyaya dönecek olan elektronik kartlar, TÜBİTAK UZAY tarafından detaylı bir incelemeye tabi tutularak, mikro yerçekiminin kurşunsuz lehimleme sürecine olan etkilerini belirlemek amacıyla bilim dünyasına sunulacak bir rapor ile değerlendirilecektir

7-UZMAN


Alglerin Uzay Koşullarında Nasıl Büyüdüğü ve Hayatta Kaldığının Anlaşılması

Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi:

Boğaziçi Üniversitesi - Dr. Öğr. Üyesi Berat Haznedaroğluin Mikroalgal Yaşam Destek Üniteleri

Dünyada zorlu koşullara adapte olan mikroalg türlerinin yerçekimsiz koşullar altında büyüme ve dayanıklılık testlerinin gerçekleştirilmesi, metabolik değişikliklerinin incelenmesi, CO2 yakalama performanslarının ve O2 üretim kabiliyetlerinin belirlenmesi için Bilim Misyonu ortağı TÜBİTAK MAM ile birlikte yaşam destek sistemi geliştirilmesi hedeflenmektedir.

8-gMETAL

Katı Fazdaki Parçacıkların Bir Akışkan İçindeki Dinamiğine Yerçekimsiz Ortam Etkisi

Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi:

TÜBİTAK MAM - Prof. Dr. İskender Gökalp / Prof.Dr.Ahmet Yozgatlıgil

Kimyasal reaksiyonsuz ortamlarda, katı parçacıkların akışkan bir ortam içinde homojen bir karışım oluşturmasına dair yerçekiminin etkilerini araştırmak hedeflenmektedir. Bu çalışma, uzay araçlarının itki sistemlerinin daha etkin bir şekilde geliştirilmesine yönelik potansiyel katkıları incelemeyi amaçlamaktadır. 

9-EXTREMOPHYTE

Ekstrem Halofit olan Schrenkiella Parvula’nın Tuz Stresine Verdiği Yanıtların Uzay Ortamında Araştırılması

Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi:

Ege Üniversitesi - Prof. Dr. İsmail Türkan

Uzayda ve dünya üzerinde yetiştirilen Arabidopsis thaliana ve Sesuvium parvula bitkilerinde, tuz stresine maruz bırakıldıklarında ortaya çıkan transkriptomu anlamak için yeni nesil dizileme (RNA-seq) kullanılacaktır. Aynı zamanda mikro yerçekiminde yetişen glikofitik ve halofitik bitkilerin tuz stresine verdikleri fizyolojik ve moleküler yanıtlar arasında bir karşılaştırma yapılacaktır.

10-METABOLOM


Uzay Görevlerinde Bulunan Astronotların Metabolom/Transkriptomlarındaki Değişimlerin Analizi ve Ulusal Omik Veri Setlerinin Oluşturulması

Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi:

Ankara Üniversitesi - Prof. Dr. Emel Emregül

Uzay seyahati, insanların karşılaşabileceği en zorlu fiziksel koşullardan biridir. Astronotlar uzay görevleri sırasında düşük yerçekimi, uzay radyasyonu, değişen fiziksel aktivite, beslenme sorunları, uykusuzluk, yüksek g ve hiperoksi gibi çeşitli çevresel streslere maruz kalır.

Bu çalışma ile vücuttaki sistem çapındaki değişikliklerin uzay yolcularının sağlığına yönelik potansiyel risk faktörlerinin anlaşılmasında yeni bilgiler sunmayı amaçlamaktayız. Aynı zamanda Dünya üzerinde var olan hastalıklar için yeni tedaviler ve önleyici tedbirlerin geliştirilmesine katkıda bulunabileceği düşünülmektedir.

11-UYNA

Uzay İçin Yeni Nesil Alaşımlar

Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi:

TÜBİTAK MAM - Ömür Can Odabaş

Elde edilecek yeni nesil uzay alaşımları, yüksek sıcaklıklara dirençli ve güçlü malzemelerin üretilmesine odaklanan bir çalışmanın parçasıdır. Bu araştırma, KIBO modülündeki ELF (Expedite the Processing of Experiments to Space Station) kullanılarak gerçekleştirilecektir. Ergitme ve katılaşma süreçleri sırasında, özellikle termofiziksel ve kristal büyüme gibi faktörlerdeki yerçekimsiz ortam etkileri incelenecektir. Bu çalışma, ülkemizin uzay, havacılık ve savunma sanayilerinde yeni nesil malzeme geliştirme yeteneğine önemli bir katkı sağlamayı amaçlamaktadır.

12- MIYELOID

Uzay Misyonuna Katılan Bireylerde Radyasyona Maruz Kalmanın Kanser İçin Öncül Lezyonlar Olan Periferik Kandaki Miyeloid-Kökenli Baskılayıcı Hücrelere Etkisinin İncelenmesi

Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi:

Hacettepe Üniversitesi , Prof. Dr. Güneş Esendağlı

Kronik inflamasyon, özellikle kanser gibi durumlarda vücutta uzun süreli iltihaplanma süreçlerine yol açabilir. Bu süreçlerde ortaya çıkan miyeloid kökenli baskılayıcı hücreler (MKBH), immün sistemi baskılayarak kanserin ilerlemesini ve metastazı destekleyebilir. Bu araştırma, uzay misyonu katılımcılarının uzaydaki şartlar ve kozmik radyasyonun neden olduğu hasarın vücutta bu baskılayıcı hücrelerin seviyelerini nasıl etkilediğini ölçmeyi ve değerlendirmeyi amaçlıyor. Yani, uzay koşullarının vücuttaki bu özel hücre popülasyonu üzerindeki etkilerini anlamaya çalışıyoruz.

13-MESSAGE

Microgravity Associated Genetics Science Mission/Mi̇kroyerçeki̇mi İli̇şki̇li̇ Genetik Bi̇lim Misyonu

Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi:

Üsküdar Üniversitesi, Dr. Öğr. Üyesi Cihan Taştan

Yerçekimsiz ortamın etkisi altında henüz işlevi anlaşılamamış genlerin belirlenmesi, uzay görevlerinde hangi bağışıklık hücrelerinin doğrudan yer çekimi tarafından etkilendiğinin CRISPR gen mühendisliği yöntemleriyle belirlenmesini amaçlamaktadır.

Bu blog boyunca detaylarını öğrendiğimiz 13 önemli deney, Alper Gezeravcı'nın uzay yolculuğu sırasında gerçekleştireceği bilimsel çalışmaların ne denli değerli ve önemli olduğunu bize gösteriyor. Bu deneyler, mikroyerçekim ortamında Uluslararası Uzay İstasyonu'nda gerçekleştirilecek olup, sadece uzaya yapılan bir seyahatin ötesinde uluslararası bir işbirliği örneği sunuyor. ISS' de gerçekleşecek bu deneyler, mikroyerçekim ortamının sağladığı benzersiz fırsatları kullanarak, bilim dünyasına yeni perspektifler sunacak ve ülkemizi küresel bilim sahnesinde daha da güçlendirecek. Dolayısıyla, Alper Gezeravcı'nın uzay yolculuğu sadece bir bireyin değil, tüm bir milletin bilimsel başarılarına katkıda bulunma adına önemli bir adım olacaktır.

Çocuklar İçin Benzersiz Yaz Kampları!

Çocuklar İçin Benzersiz Yaz Kampları!

2025 Çocuklar İçin Yaz Kamplarına Kayıtlar Başladı! Türkiye'nin Eşsiz Eğitim Merkezinde 7-15 Yaş Grubu İçin Yaz Kampı Eğlencesi ve Eğitim Bir Arada!

03.10.2024
Yapay Zeka ve Uzay Keşfi

Yapay Zeka ve Uzay Keşfi

Yapay zeka, son yıllarda hızla gelişen ve pek çok sektörde derin etkiler yaratan bir teknolojidir. İnsan hayatına etkileri açısından bakıldığında, yapay zeka birçok açıdan olumlu katkılar sunmaktadır. Yapay zeka sayesinde üretilen otomasyon sistemleri ve akıllı cihazlar, insanların günlük yaşamlarını daha kolay ve konforlu hale getirmektedir.

04.04.2024
Türkiye’nin Uzaydaki Yeri: Geçmiş, Günümüz ve Gelecek

Türkiye’nin Uzaydaki Yeri: Geçmiş, Günümüz ve Gelecek

Gökyüzü, insanlık tarihinde daima bir gizem kaynağıydı. Anadolu toprakları, binlerce yıl boyunca bu gizemi gözlemleyerek, yıldızların altında birçok medeniyeti ağırladı. Günümüzde ise Türkiye, bu gizemli uzay yolculuğunda yeni bir döneme imza attı.

12.03.2024
Kış Gün Dönümü: “En Karanlık Gün”

Kış Gün Dönümü: “En Karanlık Gün”

Yılın en kısa günü ve “astronomik kışın” ilk günü olma özelliği taşıyan kış gün dönümünün zamanı geldi!

21.12.2023
Üste Çık