Bir astronotla tanışmak ister miydiniz? Uzayla ilgili en çok merak ettiğiniz soruların cevabını ilk ağızdan duymak? Bu soruya hayır demek çok zor...
ASTRONOTLA TANIŞMAK
Bir astronotla tanışmak, uzayla ilgili en çok merak ettiğiniz soruların cevabını ilk ağızdan duymak ister miydiniz? Bu yazımızda kamp programlarımızda ağırladığımız astronotlar ve bizimle paylaştıkları hakkında bilgi vereceğiz.
Uzay; insanlık tarihinden beri her yaştan insan için az ya da çok merak konusu oldu. Keşfedilmeyi bekleyen bilinmezlikler, ulaşılmış olanın ötesine gitmek, ülkeleri ve bilim insanlarını uzun yıllar sürecek çalışmalar yapmaya teşvik etti. Geçmişten günümüze uzayla ilgili yapılan çalışmalar birçok ülkenin kimi zaman rekabeti kimi zaman da iş birliğiyle hız kesmeden devam ediyor. Teknolojinin gelişmesiyle uzaktan uzağa merak ettiğimiz uzaya insanlı uçuşlar gerçekleştirildi; bilinmezlikler çözüldü,yerini daha fazla bilinmezliğe bıraktı.
İlk insanlı uzay yolculuğu günümüzden tam 60 yıl önce 12 Nisan 1961’de Sovyet kozmonot ve pilot Yuri Gagarin’in Vostok 1 uzay aracı ile dünyanın yörüngesinde bir tur atması ile başladı. Uzay tarihinin geçmişindeki ilklerde kilometre taşları ve uzay yolculuğunun dönüm noktaları olarak Sovyetler Birliği ve ABD’nin art arda uzaya gönderdikleri uydular, 1958’de NASA’nın kurulması, 1965’te Sovyet kozmonot Alexei Leonov’un ilk uzay yürüyüşünü tamamlaması, ABD’nin insanlı uzay programları ve Ay’a ilk adımı atma hedefini söyleyebiliriz. Bir başka tarihi dönüm noktası Dünya benzeri kızıl gezegen Mars’ta yaşanabilir bir habitat yaratmak ve hatta uzay seyahatlerine başlamak olacak...
Tüm bu görevlerde yüzlerce binlerce mühendis; astronotların fiziksel olarak uzaya gidip keşif yapabilmeleri ve bu süreci tüm insanlığa yayıp kolaylaştırabilecekleri aşamaları kurmak ve daha güvenli hale getirmek için çalışıyor.
Uzay yolculuğunun insan vücuduna etkilerine baktığımızda fırlatma anında hissedilen G kuvveti, yüzdeki şişme, mide bulantısı, uykusuzluk, depresyon ve dünyaya dönüşte adaptasyon zorluğu gibi türlü türlü zorluklar karşımıza çıkıyor. Tüm bu zorluklara ve bilinmezliklere rağmen yine de astronot olmak neredeyse herkesin çocukken olmayı istediği mesleklerin arasında hep üst sıralarda oldu.
Peki siz uzaya gitmek ister misiniz?
Eğer yanıtınız evet ise ve astronot olmak gibi bir hayaliniz varsa aranan özellikleri sizler için sıralayalım.
STEM alanlarında master derecesine sahip (Mühendislik, Biyoloji, Fizik, Matematik veya Bilgi Teknolojileri)
En az 2 yıl profesyonel iş tecrübesine sahip olmak veya en az 1000 saatlik jet pilot uçuş tecrübesine sahip olmak
Uzay ortamına adapte olmak için verilen yoğun ve zorlu fiziksel ve psikolojik eğitimleri başarıyla tamamlamak
Eğitim süresi en az 2-4 yıl gibi bir süre almakta ve bu süre içerisinde adaylar kapsamlı bir şekilde uçuş hazırlığı, acil durum, hayatta kalma, yön bulma, mekanik ve temel bilimler alanlarında uzun saatler uygulamalı ve teorik eğitimler almaktadırlar.
UZAYA GİDEN ASTRONOT ve KOZMONOT MİSAFİRLERİMİZ
Türkiye'de tek, dünyada ikinci uzay kampı olan Uzay Kampı Türkiye’de açıldığımız günden bugüne 24 astronot ve kozmonotu programlarımızda ağırladık; katılımcılarımızla buluşturarak uzay deneyimlerini doğrudan paylaşmalarına aracı olduk. Uzay Kampı Türkiye olarak bir çok ilki başarmanın yanında bu kadar çok astronot ve kozmonotu Türkiye'ye getirip öğrencilerle bululşturan tek kurum olmanın da gururunu yaşıyoruz.
Her bir uzay yolcusunu tanıma şansı bularak uzay deneyimlerini dinlemek ve uzaya dair merak edilen soruların cevaplarını ilk ağızdan duymak katılımcılarımız için hayat boyu unutamayacakları birer anı oldu. Hazırsanız 1999 yılından 2015 yılına kadar zamanda kısa bir yolculuk yapalım.
1- Astronot Owen Garriott'un Uzay Kampı Türkiye Ziyareti
---astronot kıyafetiyle ve türk bayraklı fotografi yanyana---
Skylab Uzay İstasyonu'nda 60 gün geçiren ve Amatör Radyo Sistemini uzaya götüren ilk astronot olan bilinen Owen Garriott 1999 yılındaki ziyaretiyle Uzay Kampı’nı daha proje aşamasında ziyaret etti.
2- İlk 7 Amerikalı Astronottan Birisi Scott Carpenter'in Uzay Kampı Türkiye Ziyareti
--kurdela kesme töreni--
Tarih 12 Haziran 2000. Bizim için çok çok özel bir tarih çünkü proje aşamalarının tamamlanıp kampımızın resmi açılışının gerçekleştirildği gün. ABD'nin 1958’lerde başlayan insanlı ilk uzay yolculuğu projesi Mercury Programı’na seçilen 7 astronottan biri olan Scott Carpenter, Uzay Kampı Türkiye Ege Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş’nin (ESBAŞ) girişimi olarak kapılarını Türk ve dünya gençliğine açarken, açılış kurdelemizi NASA'da çalışan ilk Türk mühendis merhum İsmail Akbay ve kurucumuz merhum Kaya Tuncer ile birlikte kesti.
3- Sacco
4- Tıp Doktoru Astronot Drew Gaffney'in Uzay Kampı Türkiye Ziyareti
Astronotlar sadece pilotlardan değil uzayda çok önemli deneyler yapacak bilim insanları arasından da seçiliyor. Dr. F. Andrew "Drew" Gaffney de bu astronotlardan birisi. Gaffney, Uzay Taşıma Sistemi-40 uçuşu (STS 40) Uzay Laboratuvarı Yaşam Bilimleri (SLS-1) görevi için NASA Kargo Uzmanı olarak seçilmeden önce 15 yıl kalp ile ilgili araştırmalarda bulunmuş bir tıp doktoru. Dr. Gaffney, biomedikal araştırmalara adanan Haziran 1991’deki ilk Uzay Laboratuvarı görevi için uzaya giderek insanın uzay kıyafeti içindeki kalp ve dolaşım sisteminin uyumunu araştıran bir deneyde görev aldı. SLS-1 mürettebatı, uzayda 9 gün içinde 18’den fazla deney gerçekleştirerek önceki NASA uçuşlarında elde edilen tıbbi verilerden daha fazla veriyle dünyaya geri döndü.
Astronot Dr. Andrew Gaffney Uzay Kampı Türkiye’nin, 3-9 Temmuz ve 10-16 Temmuz 2005 tarihlerinde düzenlediği Kardeş Okul Bilim Projesi Haftalarına (E-Pal Haftaları) Türkiye, Amerika, İsrail, Azerbeycan ve Yunanistan’dan gelen toplam 200 katılımcı ile buluşarak uzayda yaşama ve çalışma ile ilgili bilgiler verdi; katılımcıların sorularını yanıtladı
5- 2006 yılındaki ziyaretinde kendisini "dünyanın en şanslı insanlarından biriyim" diyerek anlatan Romanya'nın uzaya giden ilk kozmonotu Dumitru Dorin Prunariu küçüklük hayalini 1981 yılında Soyuz 40 görevinde yer alarak gerçekleştirmiş. Gökyüzüne ve uzaya olan merakı çocuk yaşlarda başlamış ve üniversitede uzay bilimleri okuyarak hayalini gerçekleştireceği güne hazırlanmış. “Dört sene süren eğitim aldım ve fırlatılacağımız günü sabırsızlıkla bekledim.”
6- 5 Temmuz 2007
Çocukların İlginç Soruları En ilginç sorulardan birisi Dünya takımındaki Rebecca Ashley’den geldi. Kozmonot Baturin’in uzaydayken en çok neyi özlediğini soran Rebecca ilginç bir yanıt aldı. Kozmonot Baturin görevi sırasında en çok çiçeklerin kokusunu özlediğini ve Dünya’ya döndüğünde duyumsadığı ilk şeyin çim kokusu olduğunu belirtti. Sunumun sonunda ESBAŞ ve Uzay Kampı Türkiye’nin CEO’su Kaya Tuncer, Yuri Baturin’e Uzay Kampı Türkiye’yi ziyareti onuruna bir plaket veredi. Temmuz ayında başka bir astronot UKT’yi ziyaret edecek. 2000-2004 yılları arasında Uluslararası Uzay İstasyonu’nda baş bilimadamı olarak görev yapan Amerikalı astronot Roger Crouch, 15-21 Temmuz haftasında kampçıları ziyaret edecek.
Yuri Micahailovich Baturin Hakkında.. Kozmonot Yuri M. Baturin, uzaya giden ilk Rus politikacıdır. 13 Ağustos 1998’de, Expedition 26 programı altında Soyuz TM 28 ile uzaya gitmiş ve 11 gün boyunca MIR Uzay İstasyonu’nda kalmıştır. Uzaya son gidişini Soyuz TM 32 ile, 28 Nisan 2001’de gerçekleştirmiştir. Expedition 29 programı altında, Uluslararası Uzay İstasyonu’na yapılan 7 günlük bu göreve ilk uzay turisti olan Amerikalı iş adamı Dennis Tito da katılmıştır.
5-Aynı yıl ağırladığımız bir diğer astronot Shannon Lucid 1996 yılında kendi rekoru olan 188 gün ve 4 saatle uzayda en uzun süre kalan astronot unvanına sahip iken bu rekor ancak 2007 yılında egale edilebilmişti.
6- Shanon Lucid
Astronot Roger Crouch’ın henüz 10 yaşındayken “Ay’a Seyahat” isimli kitabı okumasıyla başlayan hayali renk körü olduğunu öğrenmesiyle gecikmeye uğrasa da 57 yaşında Kargo Uzmanı olarak hayalini gerçekleştirmiş. Uzaya gitme hayalini gerçekleştirmek için 17 yıl boyunca çalışan astronot Roger Crouch’ın mesajı “Hiçbir zaman vazgeçmemeniz”. 2007 yılındaki ziyaretinde onun aklında olan bir sonraki uzay hayali 2030’lu yıllarda Mars’a seyahat edebilmek.
Yıl 2010. Artık uzaya gitmek için özel sektörün katkıları hızlanmış ve bu sektörlerde çalışan kişiler için de yol açılmıştı. Bilim insanı olmasanız da uzay gidebileceğinizin en güzel örneklerinden biri olarak özel sektörden uzaya çıkan ilk astronot unvanına sahip Charles Walker’ın kendisini bu yolculuk için hazırlarken dediği gibi “ Uzaya gitmeden önce aldığımız kapsamlı eğitimler o kadar önemli ki uzay mekiği sistemleri, uzayda yapılacak görevlere ilişkin detaylar ve acil durumlarda nasıl davranacağımız hepsi hayati önem taşıyor.”
2010 yılında Uzay Kampı Türkiye’nin kuruluşunun 10. yıl dönümüydü. Kuruluş yıl dönümümüz anısına hazırlanan flamamızı Şubat 2011 yılında Uluslararası Uzay İstasyonu’na taşıyan astronot Steven Lindsey, aynı zamanda 2011'deki tarihi son uzay mekiği STS-133 görevinde de mekik komutanı olarak görev almıştı.
Yolumuz aynı yıl Uzay Kampı Türkiye’nin vizyon ve misyonu olan çocukların uzay bilimleri eğitimiyle küçük yaşlarda tanışmasını ve temel fen bilimleri eğitimi almalarını uzay çalışmalarının en önemli kısımlarından biri olarak gören Richard N. Richards ile kesişti. Ve onun da dediği gibi uzaydaki düşük yerçekiminde yaşadığımız zorlukları aştığımızda daha uzaklara gidebileceğiz.
İlk uzay yolculuğunu kızı 1 yaşındayken yapan ve aynı zamanda uzaya giden ilk anne astronot Anna Lee Fisher’ın cesareti uzayda araştırmalar yapmak için her şeyi geride bırakıp bilinmeyene doğru yola çıkmasıydı. 192 saat süren yolculukta dünyaya dışarıdan bakmak inanılmaz keyifli bir andı. Eşinin de astronot olmasından aldığı güçle yoluna devam eden Fisher uzayda tüm ekip arkadaşlarımla önemli görevleri tamamladık. Şimdiden gelecekteki yeni görevler için çok heyecanlıyım. 2012 yılındaki ziyaretinde verdiği ipucu şöyleydi: Gelecekte Mars’a yapılacak seyahatler için çalışmalar büyük bir hızla devam ediyor.
Hedef hep daha uzaklara gitmekti. Yıl 2012…“Kendinize her zaman zor hedefler koyun. Kolay olanı hedeflerseniz limitinizi hiçbir zaman bilemezsiniz.” diyen ve NASA’dan üstün Hizmet Ödülü alan Avrupa Uzay Ajansı (ESA) astronotu Jean François Clervoy. Kendi görevimde uzayda herkesin birbirine güven duyduğu mükemmel bir takım takım çalışması vardı. Uzayda karşılaşılabilecek her durum için hazırlıklı olmak ve takım arkadaşlarına güvenmek çok önemli.
Apollo 13 programıyla Ay’a ayak basan en genç astronot olan Charlie Duke. Her gün gelişen teknoloji ile nitelikli eğitim almış gençler birleştiğinde inanılmaz güzel sonuçlar alınıyor. 31 yaşında iken Ay’da yürüyen Duke, çocukları cesaretlendirmek ve onlara bildiklerimizi anlatmak bizim görevimiz diyerek 2013 yılında deneyimlerini bizlerle paylaşmıştı.
Askeri pilot olarak çalışırken astronot ilanı görünce başvuruda bulunan ve kendini yetiştiren Michael E.López-Alegria. Alegria herkesin öncelikle yetenekleri doğrultusunda yapabileceğinin en iyisini yapmak için çaba sarf etmesi gerekiyor ve ben de hep elimden gelenin en iyisini yapmaya çalıştım. Bir ilanla başlayan yolculuğum bana 10 ayrı seferde, toplam 67 saat 40 dakika ile en uzun süre uzay yürüyüşü yapan NASA Astronotu unvanını getirdi.
Astronot olmak için binlerce aday arasından zorlu mülakatlardan ve seçim süreçlerinden geçiliyor. Tercih edilme sebebinizi kuvvetlendiren bir STEM eğitim geçmişinizin olması astronot Ellen Baker için de olumlu ilerlemiş. İç hastalıkları uzmanı bir tıp doktoru olan Baker insan vücudunun uzaydaki değişimlerini görmek, uzay mekiğinin penceresinden dünyaya bakmayı rüyada gibiydim diye tanımlamıştı. Kadınların astronot olarak seçilmelerindeki oran %20’lerde ama inanıyorum bu oran bilim ve mühendislik eğitimi alan kız öğrencilerin artmasıyla daha da yükselecek.
Gelişen teknoloji ve imkanlarla bir gün herkesin astronot olabileceğine inanan astronot Richard Linnehan…Hubble Uzay teleskobu ve Uluslararası Uzay İstasyonu inşaası gibi görevlerde yer alan Linnehan Hubble’ın çektiği bir görüntüden yola çıkarak belirlenen yüz milyarlarca yıldız, binlerce galaksi bize belki de yalnız olmadığımızı düşündürüyor.
Yıl 2015… Uzaydayken dünyayı sınırları olmadan her şeyi bir arada görüyor olmak beni en çok etkileyen görüntüydü diyen Michael J. Foreman dünyamızı çok narin ve kırılgan bir gezegen olarak tanımlıyor ve ekliyor “Bizler bu gezegeni korumak için elimizden gelenin en iyisini yapmalıyız.
Farklı ülkelerden gençlerin bir araya gelip uzun süreli arkadaşlıklar kurabilecekleri, diğer kültürleri anlayabilecekleri, takım çalışması ve teknolojiyi ideal bir ortamda sunduğumuz eğitimlerimizle Uzay Kampı Türkiye’yi şimdiye kadar 60’ın üzerinde ülkeden 260 bini aşkın genç ve yetişkin ziyaret etti.
“Geleceğin Liderleri Buradan Doğar” sloganı ile çıktığımız bu yolda STEAM öğrenme yaklaşımlarıyla desteklenen programlarımızla bir uzay ve bilim merkezi olan Uzay Kampı Türkiye’de uzun yıllar boyunca tüm dünya çocuklarının vizyonlarına ışık tutabilmeyi ve yeni değerler katabilmeyi diliyoruz.
1999-2015 UKT’ye GELEN ASTRONOT VE KOZMONOTLAR İSİM LİSTESİ
Array ( [0] => stdClass Object ( [id] => 762 [parent] => 23 [order] => 2 [lang_id] => 7d819c1776e97cf787fbf4e5d6e53fca [title] => Astronotlar Neden Uzay Giysisi Giyerler? [subtitle] => 13.09.2020 [header_img] => 0 [list_img] => upload/media/15.jpg [summary] => Astronotlar Neden Uzay Giysisi Giyerler? Uzay ortamı insanlar için tehlikeli midir? Bu yazımızda astronot kıyafetlerini inceledik. [content] =>
Astronotlar Neden Uzay Giysisi Giyerler?
Uzay ortamı insanlar için tehlikeli midir?
Tehlikelerden korunmak için uzay ortamında ne yapılmalıdır?
Her astronot aynı uzay giysisini giyebilir mi?
Uzay giysileri bizi nelerden korur?, Uzay sıcak mıdır yoksa soğuk mudur?, Uzayda basınç var mıdır?
Astronotlar uzay yürüyüşü sırasında yemek yiyebilirler mi?
Peki önümüzdeki yıllarda nasıl uzay giysileri göreceğiz?
ASTRONOTLAR NEDEN UZAY GİYSİSİ GİYERLER?
Astronotlar, uzay aracından çıktıklarında ve "uzay ortamına" maruz kaldıklarında mutlaka uzay kıyafetlerini giymiş olmalıdırlar, ama neden?
Uzay ortamı insanlar için tehlikeli midir?
Deniz seviyesinden sadece 100 km yükseldikten sonra dış uzayın başlangıcı olarak tanımlanan yer Karman Hattı olarak bilinir. Bu hattan sonraki tehlikeli bölge maalesef insanların yaşayabilmesi için uygun bir ortam değildir. Bunun en bilinen sebebi o alanda solunabilir oksijenin neredeyse yok denecek kadar az olmasıdır.
Oksijen neredeyse yaşayan tüm canlılar için bir yakma aracı olarak iş görür. Ciğerlerimize çektiğimiz oksijen vücudumuzda aldığımız besinleri yakarak hücrelerimize enerji kazandırmak için kullanılır. Minik bir fabrika olarak çalışan ciğerlerimiz, bu yakma işlemi sonrasında 2 oksijen ve 1 karbon atomunun meydana getirdiği karbondioksit molekülünü dışarıya atar.
Oksijen yoksunluğu her ne kadar tek tehlikeymiş gibi görülse de aslında tehlikelerden yalnızca biridir.
Tehlikelerden korunmak için uzay ortamında ne yapılmalıdır?
Eğer günün birinde uzaya gidecekseniz yanınıza alacağınız belki de en önemli şey uzay giysisidir. Uzay giysileri küçük bir uzay aracı gibidir ve astronotları uzaydaki tehlikelere karşı korur. Uzay giysilerinin sırt çantası gibi görülen ve Birincil Yaşam Destek Sistemi olarak adlandırılan kısmında bulunan oksijen tüpleri, astronotların uzay yürüyüşleri süresince onlara oksijen sağlamakla kalmaz ayrıca içeride oluşacak karbondioksit moleküllerini de toplar.
Günümüzde Uluslararası Uzay İstasyonu’nda kullanılan uzay giysileri sürekli orada kalır. Yani her astronotun kendine özel bir uzay giysisi olmaz. Yer Kontrol Merkezinden gelen görevlendirmelere göre aynı uzay giysisi birkaç astronot tarafından da giyilebilir.
Her astronot aynı uzay giysisini giyebilir mi?
Tahmin edebileceğiniz gibi her astronotun fiziksel yapısı aynı değildir. Kimi astronot uzun boylu, kimisi kısa boylu, kimisi biraz daha zayıf ya da kilolu olabilir. İşte bu nedenle astronotların Uluslararası Uzay İstasyonu’nda kullandığı üç farklı (küçük, orta ve büyük) bedende uzay giysisi vardır. Bu uzay kıyafetlerin bağlantı noktaları aynı olduğundan bir astronot isterse bu üç farklı bedenden kendisine özel bir birleşim de yapabilir.
Uzay giysileri bizi nelerden korur?
Uzay giysileri en başta bahsettiğimiz oksijen yoksunluğunu belli bir süre için giderebilir. Uzay giysisi astronotların oksijen ihtiyacını yaklaşık 6 ile 8,5 saat süresince karşılar. Sonrasında boşalan oksijen tüplerinin yeniden doldurulabilmesi için astronotlar mutlaka uzay istasyonuna geri dönmelidir. Diğer bir koruma ise ortam sıcaklığı ile ilgilidir.
Uzay sıcak mıdır yoksa soğuk mudur?
Uzay ortamında sıcaklık maalesef insan vücudunun dayanamayacağı kadar yüksek ya da düşüktür. Örneğin, Güneş’in (normal olarak Dünya atmosferinden etkilenmeden) pırıl pırıl parladığı uzayda, uzay yürüyüşüne çıkan bir astronot eğer uzay giysisi olmadan uzay aracından dışarıya çıkarsa radyasyonun da etkisiyle bir anda yaklaşık 120 santigrat derecelik bir sıcaklıkla karşılaşır.
Güneş olmadığında (astronotlar Dünya'nın gölgesine geldiklerinde) ise sıcaklık bir anda yaklaşık -120 santigrat dereceye kadar düşer. Bu durum uzayda bir atmosfer olmadığı için çok ama çok ani bir şekilde yaşanır. İşte bu zorlu koşullarda astronotu güvende tutan tek şey uzay giysisidir. Uzay giysisinin içinde bulunan ve damar yapısını andıran özel kanallardan sağlanan su geçişi, astronotun vücut ısısının dengelenmesine yardımcı olur.
Sıcaklık farklılıklarının yanı sıra astronotun basınç, radyasyon ve meteor tozlarından korunabilmesi için de uzay giysisini giymesi gerekir.
Uzayda basınç var mıdır?
Dünya’da atmosfer ve dolayısıyla da bulunduğumuz yüksekliğe bağlı olarak üzerimize sürekli etki eden bir basınç kuvveti vardır. Bu kuvveti gözümüzle göremeyiz, fakat özellikle inişli çıkışlı bir yolda giderken veya uçaktayken sürekli bu etkinin sonuçlarını deneyimleriz. Havanın oluşturduğu bu basınç ile vücudumuzun iç basıncı sürekli denge durumundadır. Uzayda hava yoktur bu uzayda hava basıncının da olmaması anlamına gelir. Bu nedenle uzay giysileri, astronotlara gerekli dış basıncı uygulamak için tıpkı bir balon gibi bir miktar havayla şişirilir. Böylece astronotların vücut sıvıları, uzay yürüyüşü sırasında da sıvı şekilde kalabilir.
Uzaydaki radyasyon
Dünya’nın atmosferi bizi aynı zamanda güneşin zararlı ışınlarından da korumaktadır. Bu nedenle (yaz günü, altında uyuyup kalmadığımız sürece) Güneş bize çok etki etmez. Fakat uzayda bir atmosfer tabakası bulunmadığından güneşin zararlı ışınları astronotlara çok büyük zararlar verebilir. Uzay giysileri, astronotları radyasyondan koruyacak ve gelen ışınları yansıtacak katmanlara sahiptir. Aynı zamanda astronotların gözlerini koruyabilmek için altın kaplama bir vizör bölümü de uzay giysisinin parçaları arasında bulunur.
Kurşundan hızlı meteor tozları
Meteor tozları dünyanın yörüngesinde dolanan küçük kaya parçaları ve taneciklerdir. “Minicik bir toz astronota nasıl zarar verecek ki?” diye düşünebilirsiniz. Meteor tozları Dünya’nın yörüngesinde saatte yaklaşık 24 bin km hızla hareket ederler. Dolayısıyla herhangi bir küçük tanecik astronota çarptığında ona tahmininizden çok daha büyük zararlar verebilir. Bu yüzden uzay giysisinin üst kısmında, "Sert Üst Gövde" olarak adlandırılan bölgede kurşun geçirmez yeleklerin yapısına benzer bir "koruma kalkanı" bulunur. Bu kalkan sayesinde astronotlar meteor tozlarının ölümcül tehditlerinden korunurlar.
Astronotlar uzay yürüyüşü sırasında yemek yiyebilirler mi?
Astronotlar bazı durumlarda uzun süren uzay yürüşleri yapmak zorunda kalabilir. Bu konudaki rekor 8 saat 56 dakika boyunca uzay yürüyüşü gerçekleştiren Jim Voss and Susan Helms isminde iki astronota aittir. Tabii ki bu uzun uzay yürüyüşü sırasında hepimiz gibi astronotlar da acıkabilirler ya da susayabilirler. Gerekirse uzay istasyonuna giderek yemek yiyebilirler diye düşünebilirsiniz; ancak uzayda geçen her dakika planlı ve çok önemlidir. Birinin yardımıyla bile giyilmesi 15 dakika süren bir uzay giysisini giyip çıkarmak astronota yarım saatlik bir zaman dilimi kaybettirebileceğinden astronotlar uzay istasyonuna dönerek bir yemek molası vermeyi tercih etmezler. NASA bu konuya da bir çözüm bulmuştur.
Normal şartlar altında Uluslararası Uzay İstasyonu astronotları için lezzetli yiyecekler içeren menüler hazırlanmıştır. İçinde atıştırmalıkların da olduğu bu menüler, astronotlar tarafından istasyonda tüketilebilir. Aynı zamanda zorlu uzay yürüyüşlerinde astronotların enerji kazanabilmeleri için uzay giysisi kaskının içinde ağıza yakın bir noktada sabitlenmiş yüksek kalorili bir çikolata da bulunur. Özellikle uzun uzay yürüyüşlerinde astronotların en çok hoşuna giden bu çikolataları tükettikleri yemek molalarıdır. Ellerini kullanamadıkları için astronotlar çikolatayı parça parça ısırarak tüketirler.
Yüksek kalorili çikolatayı tüketen astronotun sıradaki ihtiyacı tabii ki sudur. Yine uzay giysisi kaskında ağza yakın alanda bulunan bir su torbası ve bu torbaya bağlı bir pipet imdada yetişir. Pipetin ucu ağız yardımıyla açılıp kapanabilir. Dolayısıyla astronot su içmek istediği zaman bu yapıyı ısırarak suyun akışını sağlar. Sonrasında da kapatarak suyun kaskın içerisinde dağılmasını önler.
Uzay giysisinin fiyatı ne kadardır?
Bir uzay giysisinin fiyatı yaklaşık 12 milyon dolar olarak belirlenmiştir. Her astronot için özel bir uzay giysisi yapılmamasının yanında, üzerinde herhangi bir problem olmadığı sürece uzun yıllar boyunca tekrar tekrar kullanılabildiği düşünüldüğünde uygun maliyetli olduğu söylenebilir.
Peki uzay giysinin en pahalı parçası hangisidir?
Genel olarak tek bir uzay giysisi üzerinden bakıldığında en pahalı parça sırt çantasına benzeyen "Birincil Yaşam Destek Ünitesi"dir. Hem oksijen hem de sıcaklık gibi hayati ayarlamaları yapan bu ünite çok fazla elektronik cihaz içerir. Ancak maliyet açısından bakıldığında NASA’nın en çok harcama yaptığı parça astronotların eldivenleridir. Uzay giysisi eldivenleri, astronotların uzayda yapabileceği çalışmalarda en sınırlayıcı faktördür. Astronotlar uzay yürüyüşleri sırasında yaklaşık 110 tane alet ve ekipman kullanırlar. Eldivenler şişirilmiş bir balon gibi davrandığından, parmakları bükme çabasına karşı direnir. Astronotlar, elindeki her hareketle bu baskıya karşı savaşmalıdır, bu da yorucudur ve bazen yaralanmaya neden olabilir. Ayrıca, eldivenlerin eklemleri hayatı tehdit eden, sızıntılara yol açabilecek aşınmaya maruz kalabilir. Bu nedenle eldivenler astronotların hareket kabiliyetine yardımcı olmak için özel olarak tasarlanır.
Uzay giysileri temelde giyilebilir "uzay araçlarıdır" ve astronotları sadece hayatta tutmakla kalmaz; besler, iletişim kurmalarına izin verir ve hatta tuvalet gibi kullanılabilir.
Peki önümüzdeki yıllarda nasıl uzay giysileri göreceğiz?
NASA astronotları “Artemis Programı” kapsamında Ay'ın Güney Kutbu'nun yakınlarını keşfetmeleri için gönderdiğinde, ay yürüyüşçüleri Axiom Space tarafından sağlanan uzay kıyafetlerini giyecekler. NASA, Axiom şirketini Artemis III görevi için modern giysiler geliştirmesi için seçti ve Teksas'taki Houston Uzay Merkezi'ndeki bir etkinlik sırasında 15 Mart Çarşamba günü ilk prototipin ortaya çıktığı etkinliklere katıldı.
Yetkililer; “NASA'nın Axiom ile ortaklığı, astronotları Ay'a indirmek için kritik öneme sahip. NASA'nın uzun yıllara dayanan araştırma ve uzmanlığına dayanan Axiom'un yeni nesil uzay giysileri, yalnızca ilk kadının Ay'da yürümesini sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda daha fazla insanın Ay'da her zamankinden daha fazla bilimi keşfetmesi ve yürütmesi için fırsatlar da açacak" dedi.
Artemis III, uzun vadeli ay keşiflerini ve bilimsel keşifleri ilerletmek ve Artemis Nesli'ne ilham vermek için ilk kadın da dahil olmak üzere astronotları Ay'a indirecek. NASA, görev için uzay giysisi de dahil olmak üzere ayda yürüyüş sistemini teslim etmek için Axiom Space'i seçti. Axiom Extravehicular Mobility Unit veya AxEMU olarak adlandırılan uzay giysisi, NASA'nın uzay giysisi prototip geliştirmelerini temel alıyor ve en son teknolojiyi, gelişmiş hareketliliği ve Ay'daki tehlikelere karşı ek korumayı içeriyor.
NASA uzmanları, uzay giysilerinin inşa edileceği teknik ve güvenlik standartlarını tanımladı ve Axiom Space, bu temel kurum gereksinimlerini karşılamayı kabul etti. AxEMU, ay manzarasının daha fazlasını keşfetmek için gereken hareket aralığına ve esnekliğe sahiptir ve giysi, ABD erkek ve kadın nüfusunun en az yüzde 90'ını barındıran çok çeşitli mürettebat üyelerine uyacak şekilde tasarlandı. Axiom Space, geliştirme devam ederken yaşam destek sistemleri, basınçlı giysiler ve aviyoniklerdeki modern teknolojik yenilikleri uygulamaya devam edecek. Şirket, giysiyi görevden önce uzay benzeri bir ortamda test edecek.
Artemis III'ün ardından ajans, Keşif Araç Dışı Aktivite Hizmetleri (xEVAS) sözleşmesi kapsamında gelecekteki Artemis görev hizmetleriyle rekabet edecek. NASA, ajansın hem Ay hem de Uluslararası Uzay İstasyonu için uzay yürüyüşü ihtiyaçlarını karşılamak için sözleşmeyi kullanıyor. Ajans geçtiğimiz günlerde, astronotların uzay istasyonunda uzay yürüyüşleri sırasında giymeleri için yeni uzay kıyafetleri geliştirmesi için xEVAS sözleşmesi kapsamında da yarışan Collins Aerospace'e bir görev emri verdi. Her iki firma da gelecekteki uzay yürüyüşü ve ay yürüyüşü hizmetleri görev siparişleri için rekabet edecek.
NASA, Artemis aracılığıyla Ay'a ilk kadını ve ilk siyahi insanı indirerek, Ay yüzeyini her zamankinden daha fazla keşfetmek ve gelecekteki Mars astronot misyonlarına hazırlanmak için uzun vadeli, sürdürülebilir bir Ay varlığının yolunu açacak.
Peki siz astronot olmak ister misiniz? Astronot olsaydınız nasıl bir uzay giysisi giymek isterdiniz? Yorumlarınızı aşağıdaki sosyal medya kanallarından arkadaşlarınızla paylaşabilirsiniz.
[description] => Astronotlar Neden Uzay Giysisi Giyerler? Uzay ortamı insanlar için tehlikeli midir? Bu soruyu hemen evet olarak cevaplayabiliriz. Peki ama neden? [keywords] => Astronotlar Neden Uzay Giysisi Giyerler, Uzay ortamı insanlar için tehlikeli midir, Karman Hattı, uzay giysisi, uzaydaki tehlikeler, Birincil Yaşam Destek Sistemi, Uluslararası Uzay İstasyonu, Uzay giysisi bizleri nelerden korur, uzayda basınç var mı, uzay da atmosfer var mı, meteor tozları, Uzayda radyasyon, Astronotlar radyasyondan nasıl korunur, uzay yürüyüşü, Astronotlar uzayda nasıl su içer?, Uzay giysisinin fiyatı ne kadar, Uzay giysisi eldivenleri, Artemis Programı, Artemis III, Axiom Extravehicular Mobility Unit, AxEMU, Axiom Space, Keşif Araç Dışı Aktivite Hizmetleri (xEVAS), Mars astronot misyonları, [extra] => [{"key":"","value":""}] [created_date] => 2020-09-10 10:49:11 [updated_date] => 2023-05-18 14:00:15 [lang] => tr [active] => 1 [search] => 1 [facebook_piksel] => ) [1] => stdClass Object ( [id] => 737 [parent] => 23 [order] => 3 [lang_id] => f3f277e9397ed01b55cab0d48d2d1eb0 [title] => Çocuklar İçin Benzersiz Yaz Kampları! [subtitle] => 06.04.2023 [header_img] => 0 [list_img] => upload/media/instagram-1.png [summary] => 2023 Çocuklar İçin Yaz Kamplarına Kayıtlar Başladı! Türkiye'nin Eşsiz Eğitim Merkezinde 7-15 Yaş Grubu İçin Yaz Kampı Eğlencesi ve Eğitim Bir Arada! [content] =>
2023 ÇOCUKLAR İÇİN BENZERSİZ YAZ KAMPLARI
Yaz kampları başlıyor! Türkiye'nin 1 numaralı uzay bilimleri ve teknolojileri eğitim merkezi Uzay Kampı Türkiyenin çocuklara özel yaz kampı programlarına kayıt için geç kalmayın! ABD'de bulunan kampla birlikte dünyadaki iki kamptan birisi olan, Türkiye'nin benzersiz "uzay bilimleri ve teknolojileri" eğitim merkezi Uzay Kampı Türkiyede her yıl olduğu gibi 2023 yılı yaz kamplarında da eğlence ve eğitim bir arada olacak.
Çocuğunuzun da uluslararası yaz kamplarına katılarak,20 yılı aşkın deneyimimizle binlerce öğrenciyesunulan eğlence, öğrenme ve macera dolu bir yaz kampı deneyimi yaşaması için bu benzersiz fırsatı kaçırmayın!
Yaz kampı programları 7 yaş ve üzeri katılımcılar için, (Türkçe ve İngilizce dillerinde) sınırlı sayıda kontenjanlarda farklı süre ve içeriklerde planlandı.
Fiziksel ve zihinsel becerilere odaklanan eğlenceli aktiviteler ve "VR Destekli Ay Yürüyüşü", "Sıfır Yerçekimi Duvarı", "Uzay İstasyonu ve Discovery Uzay Mekiği Entegrasyonuyla Sanal Uzay Uçuşu", "Nesil Mars İnteraktif Sergi Alanı" gibi benzersiz eğitim araçlarıyla sunulan yaz kampı programları; zaman yönetimi, takım çalışması, sorumluluk alma becerilerinin gelişimini sağlayan, hayat boyu unutulmayacak bir eğitim tecrübesi yaşatıyor.
Uzay Kampı Türkiye'nin 7-15 yaş aralığındaki çocuklar için düzenlediği yaz kampları; katılımcılarına okulda öğrendikleri fen ve teknoloji derslerini farklı bakış açılarıyla pekiştirme imkanı sunarken aynı zamanda analitik düşünme ve özgüven kazanımı gibi yetkinlikleri de kazandırıyor.
Uygulamalı bilimsel etkinlikler ve eğlenceyle dolu 2023 yaz kampıprogramlarımız:
(*) Türkiye'de ikamet eden ve İşBankası, Vakıfbank veya Bonus platformuna üye bankalara ait kredi kartı sahipleri vade farksız 6 taksitle ödeme yaparak kayıt yaptırabilir. (*) İndirim ve Ödeme Seçenekleri hakkında bilgi içintıklayın
9-12 Yaş Grubu Çocuklar ve Yetişkinler İçin Astro-Tur
2023 Çocuklar için Yaz Kampları Programları Eğlence ve Eğitimin Bir Arada Olduğu Etkinliklerle Dolu!
2023 çocuk yaz kampları, katılımcıların Uzay Kampı Türkiyenin dinamik ve eğlenceli eğitimleriyle keyifli anılar biriktirirken hayat boyu unutamayacakları bir deneyim sunuyor.
Türkçe ve İngilizce dillerinde uygulanan Yaz Gençlik Kamplarına katılan gençler;
Çevrelerine ve teknolojiye karşı farkındalıklarını geliştirirler.
Uluslararası yaz kampı programlarında kendilerini yabancı dilde ifade etme becerilerini geliştirirler.
Astronot simülatörlerini kullanarak uzay teknolojilerini yakından tanırlar; matematik ve fen bilimleriyle olan ilişkilerini öğrenirler.
2023 Konaklamalı Gençlik Yaz Kampları
Uluslararası Dostluklar Bu Kampta Kuruluyor: “Galaktik Yaz Kampı”yla Benzersiz Bir Eğitim Macerası Yaşayacaksınız!
Açık alan oyun parkı "Astronot Macera Parkurunda" sosyalleşme ve takım çalışması etkinlikleri
2023 yaz kampı programları kapsamında düzenlenecek en uzun süreli (6 gün) yaz kampı programı Galaktik Yaz Kampı; çocukların astronot simülatörleriyle uygulamalı eğitim alıp, dijital gezegenevinde astronomi dersleri ve sanal uzay uçuşu, VR gözlükle entegreli 1/6 yer çekimi koltuğunda Ay yürüyüşü deneyimi gibi etkinliklerle uzay bilimlerini öğrenirlerken, aynı zamanda özel sunumlar gecesi, takım oyunları, barbekü partisi gibi eğlenceli etkinliklerle eşsiz bir hafta yaşayacakları yaz gençlik kampıdır. Galaktik Yaz Kampı 9-15 yaş grubundan çocuklar için ve sadece haziran, temmuz ve ağustosta uygulanacak. İngilizce ve Türkçe seçenekli uluslararası yaz kampları bu yıl da en gözde yaz kampı programı olacak. 2023 yaz kampı programlarına; Bulgaristan, Polonya, Romanya ve Litvanya'dan öğrencilerin katılması bekleniyor.
Yaz Kamplarının çocuğunuz için sağlayacağı temel faydalar
Akademik Gelişim: Uzay Kampı Türkiye, çocukların uzay bilimini ve teknolojisini öğrenmelerini hedefleyen etkinlikler sunmaktadır. Bu, bilim ve teknolojiye karşı ilginin artmasına ve hatta çocuklara gelecekte bu alanlarda kariyer yapmaları konusunda ilham vermesineyardımcı olabilir.
Takım Çalışması ve Liderlik Becerileri: Uzay Kampı Türkiye, uygulamalı etkinlikler ve simülasyonlar aracılığıyla ekip çalışması ve liderlik becerilerini geliştirmeye odaklanmaktadır. Çocuklar, sorunları çözmek ve görevleri tamamlamak için birlikte çalışmayı öğrenirler, bu da gelecekteki kariyerlerinde daha özgüvenli ve etkili liderler olmalarına yardımcı olur.
Kültürel Değişim: Uzay Kampı Türkiye, dünyanın dört bir yanından çocukları birlikte öğrenmek ve çalışmak üzere bir araya getiren uluslararası bir kamptır. Bu, çocukların farklı kültürlere karşı daha büyük bir anlayış ve takdir geliştirmelerine yardımcı olabilir; bu da günümüzün artık küreselleşen dünyasında önemli bir yaşam becerisi olabilir.
(*) Türkiye’de ikamet eden öğrencilere 31 Mayıs 2023 tarihine kadar kayıt ve ödeme işlemlerini tamamlamış olmaları koşuluyla 10% indirim uygulanır. 31 Mayıs 2023 tarihine kadar yapılan ödemelerde Türkçe Galaktik Yaz Kampı Programı 720$ yerine 648$, İngilizce Galaktik Yaz Kampı programı 800$ yerine 720$ olarak ücretlendirilir.
Robot Aktiviteli Uzay Yolcuları: Robot Teknolojilerini ve Uzaydaki Uygulamalarını Keşfedin!
Robot Aktiviteli Uzay Yolcuları programında katılımcılara doğru cevabı ezberlemeye odaklanmak yerine, bir çözüm bulana kadar farklı yaklaşımları denemeleri teşvik ediliyor.
2023 yaz kampı programları kapsamında düzenlenecek en uzun süreli ikinci kamp programı Robot Aktiviteli Uzay Yolcularında astronot simülatörlerinin kullanılmasınıa ek olarakrobot dizayn süreçleri boyunca programcıların ve mühendislerin ne tür görevler aldıkları, takım bireylerinin işbirliği yaparak zorlu problemleri nasıl çözebilecekleri uygulamalı olarak anlatılıyor. Robot Aktiviteli Uzay Yolcuları Programı 13-15 yaş arasındaki katılımcılar için sunulmaktadır.
Robotik programın çocuğunuz için sağlayacağı temel faydalar:
Uygulamalı öğrenme: Robotik kamp programları, çocuklara teknolojiyi eğlenceli ve etkileşimli bir şekilde keşfetmelerine ve denemelerine olanak tanıyan ilgi çekici, uygulamalı bir öğrenme deneyimi sunmaktadır. Bu tür bir öğrenme, çocukların problem çözme ve eleştirel düşünme becerilerinin yanı sıra Uzay Kampı Türkiye'nin eşsiz öğrenme ortamında teknolojinin nasıl çalıştığını ve sorunları çözmek için nasıl kullanılabileceğini anlamalarına yardımcı olur.
Takım çalışması ve işbirliği: Robotik yaz kampı programları çocukların görevleri ve projeleri tamamlamak için ekipler halinde çalışmasını gerektirir, bu da takım çalışması ve işbirliği becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur. Bu beceriler okulda akademik başarı için de gereklidir ve ayrıca çocukların yaşıtlarıyla güçlü ilişkiler kurmalarına yardımcı olabilir.
Yaratıcılık ve yenilikçilik: Robotik kamp programları, çocukların kendi robotik projelerini tasarlamak ve inşa etmek için hayal güçlerini ve yaratıcılıklarını kullanmalarına olanak tanır. Bu tür bir öğrenme, çocukları "kutunun dışında" düşünmeye ve sorunlara benzersiz ve yenilikçi çözümler bulmaya teşvik eder. Bu, çocukların gelecekte kendilerine iyi hizmet edecek önemli yaratıcılık ve yenilik becerileri geliştirmelerine yardımcı olabilir.
“Yıldızlara Yolculuk” Aile Kampı: Çocuğunuzla Birlikte Unutulmaz Bir Hafta Sonu
Çocuğunuzla birlikte farklı bir deneyim mi yaşamak istiyorsunuz? O zaman “Yıldızlara Yolculuk Aile Kampı” programımız tam size göre!
2 gün süreli Yıldızlara YolculukAile Kamplarımızda, ebeveynlerin çocuklarıyla birlikte keyifli zaman geçirebilmeleri ve çocukların da ebeveynleriyle olan iletişimlerini geliştirip, özgüven kazanmalarını hedefliyoruz. Anne- babalar; uzay istasyonu ve uzay mekiğiyle uçuş görevi, simülatör kullanımı gibi takım çalışması gerektiren etkinliklerde çocuklarıyla birlikte yer alacaklar. 7-10 yaş aralığında bir çocuğun bir ebeveyniyle (veya 18 yaşından büyük bir refakatçiyle) birlikte katıldığı 2 günlük Yıldızlara YolculukAile Kampı programı 17-18 Haziran 2023 ve 5-6 Ağustos 2023 tarihlerinde uygulanacak.
Yıldızlara Yolculuk Aile Kampı programı kapsamında konaklama hizmeti sunulmamaktadır. Katılımcıların konaklama ve transfer planlamalarını kendileri yapmaları gerekmektedir.
Okul Gruplarının Gözdesi: "Yıldızlar ve Gezegenler Macerası"
Vücudunuzun geri kalanı birden fazla eksende dönerken, ağırlık merkezinizi tek bir yerde tutuyor... Göründüğünden daha eğlenceli olduğuna emin olabilirsiniz!
Yaz kampı seçeneklerinden bir diğeri olan Yıldızlar ve Gezegenler Macerası, uzay bilimleri ve teknolojileri alanında bilinçlendirmeyi hedefleyen iki gün süreli programdır. Yıl boyunca grup katılımlarına da açık olan; Türkiye'nin dört bir yanından katılan okul gruplarının gözdesi Yıldızlar ve Gezegenler Macerası, 2023çocuklar için yaz kampı programları kapsamında bireysel katılımcılar için de sunulacak. Katılımcılar; Mars'ı sanal olarak keşfedecekler, NASA tasarımlı astronot simülatörlerini deneyimleyerek Discovery Uzay Mekiği simülatörü ve Uzay İstasyonu entegrasyonuyla yapılan sanal uzay uçuşu görevinde unutulmaz bir uzay serüveni yaşayacaklar. 2 günlük konaklamalı Yıldızlar ve Gezegenler Macerası programı 4-6 Ağustos 2023 döneminde uygulanacak.
Simülatörlü Aile Turu:Çocuğunuzla birlikte VR Deneyimi Yaşayın
İzmir'e kısa süreli gelmeyi planlıyorsanız veya sınırlı zamanınız varsa çocuğunuzla birlikte katılabileceğiniz bilim gezilerimizi mutlaka inceleyin..!
İzmir'de kısa süreliğine bulunuyorsanız veya sınırlı zamanınız varsa ve "çocukla İzmir'de yapılabilecek aktivite" arıyorsanız günlük bilim gezilerimizi mutlaka denemelisiniz. Yıl boyunca belirli dönemlerde düzenlenen programlarımız 2023 yaz döneminde de uygulanacak.
7-15 yaş arasındaki öğrencilerin bir yetişkinle birlikte katılabildikleri, Simülatörlü Aile Turunda; Uzay Kampı Türkiyenin en çok ilgi çeken simülatörlerinden sanal gerçeklik simülatörüyle sanal gerçeklik deneyimi yaşamanın keyfine varacak, Nesil Mars İnteraktif Sergi AlanındaMars’ta kurulması planlanan yaşam alanları hakkında detaylı bilgiler öğreneceksiniz. Programda;topraksız tarım, dijital yıldızevinde astronomi, roketlerin temel çalışma prensipleri, eğlenceli bilimsel deneyler ve simülatör gösterisi gibi etkinlikler de bulunuyor.
Okul öncesi çağdaki çocukların ebeveynleriyle birlikte katılabildikleri günlük gezi programıdır. 5-6 grubundan bir çocuk ve ebeveyninin (veya 18 yaşından büyük bir refakatçinin) birlikte katıldığı Minikler Uzayda- Aile Turu programı; çocukların bilişsel, zihinsel ve motor gelişimlerini destekleyecek özel etkinlikleri içeriyor.
Meraklı ve öğrenmeye istekli çocukların eşsiz bir öğrenme ortamında ebeveynleriyle olan etkileşimlerinin ve fen bilimlerine karşı farkındalıklarının artırılması, uzay teknolojileri hakkında bilgilendirilmeleri hedeflenmektedir.
Astro-Tur: Yıldızları ve Gezegenleri Keşfediyoruz!
Astronomi ağırlıklıgünlük gezi programıAstro-Tur'a, uzay ve astronomi meraklısı yetişkinler de bireysel olarak katılabiliyor.
9-12 yaş arasındaki çocukların bir yetişkinle birlikte, 13 yaş ve üzerindeki katılımcıların tek başlarına katılabildiği astronomi ağırlıklı Astro-Tur programında;NASA tasarımlı astronot simülatörlerinin çalışma prensipleri anlatılıp simülatör gösterisi yapılmaktadır. Program katılımcıları; sihirli küredegüneş sistemi eğitimi, gök atlası yapım atölyesi ve 30 cm'lik Schmidt-Cassegrain türü aynalı teleskopla gökyüzü gözlemi gibi interaktif etkinliklerle uzaya dair sorularına cevap bulacaklar.
(Okumak için Tıklayın) "...2002 yılında Uzay Kampı Türkiye'nin Uluslararası Yaz Kampı'na katılarak farklı ülkelerden gelen bambaşka kültürlerden arkadaşlar edindim. Program süresince Mars kolonisi, Uluslararası Uzay İstasyonu tasarımı ve..."
2023 Yaz Kamplarında Görüşmek Üzere!
[description] => Şimdi Kayıt Yaptırın! 2023 Çocuklar İçin Yaz Kampları. Türkiye'nin Benzersiz Eğitim Merkezinde Eğlence ve Eğitim Bir Arada! ✔️ Uluslararası Galaktİk Yaz Kampı ✔️Aile-Çocuk Uzay Kampı ✔️ Yıldızlar ve Gezegenler Macerası ve Çok Daha Fazlası Bu Kampta! [keywords] => Yaz kampları, Çocuklar için Yaz Kampları, Yaz Kampı, 2023 Yaz Kampı Programları, 2023 çocuklar için yaz kampı, Gençlik Kampları, yaz kampı, yaz gençlik kampı, aile kampları, Aile-Çocuk Kampı, günlük aile turları, Yaz kampı seçenekleri, günlük gezi programı, yetişkinler için astronomi, okul öncesi çağdaki çocuklar için turlar, günlük aile turları, çocukla İzmir'de yapılabilecek aktivite [extra] => [{"key":"","value":""}] [created_date] => 2020-07-02 08:36:17 [updated_date] => 2023-04-12 17:22:14 [lang] => tr [active] => 1 [search] => 1 [facebook_piksel] => ) [2] => stdClass Object ( [id] => 846 [parent] => 23 [order] => 4 [lang_id] => e17816b9e5c8d371d929e95e50ac0134 [title] => ARTEMİS - BEKLENEN AY GÖREVİ [subtitle] => 26.04.2023 [header_img] => 0 [list_img] => upload/media/astro-bulten-sablon-instagram-gonderisi.jpg [summary] => NASA, 2024 yılında ARTEMİS Göreviyle Ay’a yeniden insanlı görevleri başlatmayı hedefliyor. Buradaki ana hedeflerden biri, her ne kadar Ay yüzeyinde kalıcı bir yerleşke kurmak gibi görünse de aslında hedef çok daha büyük. [content] =>
Bu bloğumuzda, 1969 yılında gerçekleştirilen Ay'a İniş'in en özel anlarını sizlerle paylaşıyor ve Ay yüzeyinde dünyadan çıplak gözle izlenebilecek bir yerleşimin hayali kuruyoruz.
İnsanlığın tarihi başarısının ardından Neil Armstrong'un ünlü sözlerini duyduğunuzda tüyleriniz diken diken olacak!
İnsanlık tekrar Ay'a seyahat edecek mi?
Uzaya çıkarken en zorlandığınız şey nedir?
Artemis Ay Görevleri ile neler planlanıyor?
Artemis 2 Görevinde yer alacak astronotlar kimler?
NASA, Artemis 2 ve Artemis 3 görevlerinde ne yapmayı planlıyor?
Ay, Mars'a seyahat ederken bir aktarma istasyonu olacak mı?
20 Temmuz 1969 günü Houston’da saatler 20:16’yı gösterirken görev kontol merkezinde Apollo 11 Ay’a İniş Modülü pilotu Buzz Aldrin’in şu sözleri yankılandı: “son %5”.
Neil Armstrong ve Buzz Aldrin isimli iki astronot, Ay yüzeyinden sadece 30 metre yüksekteydiler. Fakat geriye yakıtlarının sadece %5 kalmıştı. O sırada Buzz Aldrin bir kez daha göstergeleri kontrol etti. Neil Armstrong’a “son 22 metre” diye seslendi.
Saatler 20:17’yi gösterdiğinde, Eagle isimli Ay’a İniş Aracı, içinde iki astronotla birlikte Ay yüzeyindeki bir toz bulutu içinde sanki yeniden doğuyordu. İnsanoğlunun bu yeni başarısı o ana kadar sessizliğini koruyan görev komutanı Neil Armstrong’un şu sözleriyle evrende yankılandı. “Houston, Burası Tranquility bölgesi. Eagle inişini gerçekleştirdi.”
Yaklaşık 2 saat sonra, Doğu Amerika saatiyle 22:56’da ise Ay yüzeyinde bırakılacak ilk insan izi Neil Armstrong tarafından şu sözlerle ifade edildi;
“Benim için küçük, insanlık için büyük bir adım”.
Böylece insanoğlu Dünya dışındaki bir gök cismine ilk defa ayak basmış oldu.
Şimdi ise, tam 53 yıl sonra, insanoğlunu ilk defa Ay’a götüren Saturn V roketinin fırlatıldığı rampada başka bir roket, aynı hedef için son hazırlıklarını yapıyor. Uzay Fırlatma Sistemi (Space Launch System – SLS) olarak adlandırılan roket, insanlığı yeniden Ay’a götürmeyi hedefliyor. Fakat bu defa ziyaret etmekten çok, orada yerleşik bir düzen kurulması planlanıyor.
Geçtiğimiz aylarda NASA’nın insansız Artemis 1 görevi başarıyla tamamlandı. Görevde kullanılan Orion uzay aracı, Ay'ın etrafındaki tarihi bir görevden sonra güvenli bir şekilde Pasifik Okyanusu'na indi.
Artemis I öngörülen uçuş yolu | Kaynak: NASA
Orion kapsülünün Dünya’ya dönüşü elbette kolay olmadı. Çünkü kapsül Dünya’ya doğru gelirken saatte 39.422 km/s (24.500 mph) hıza ulaşırken aynı zamanda aracın ısı kalkanı da 2760 °C (5000 F) derece gibi bir sıcaklığa erişti. Orion, 25,5 gün boyunca uzayda toplam 1,4 milyon mil (2.253.082 km) yol kat etti.
NASA ayrıca Orion’un inişinde yeni bir gezegen giriş testi tekniği de denedi. Bu teknik uzay aracının belirlenen konuma inmesini kolaylaştırıyor. Orion, Dünya’nın üst atmosferine girdiğinde manevra için kısa bir sıçrayış gerçekleştiriyor ve bu sayede istenilen hedefe veya menzile erişiliyor. NASA bu tekniği nehirde su üzerinde bir taşı sektirmeye benzetiyor.
Artık Orion yere geri döndüğüne göre NASA, insanları içeren gelecekteki görevlere hazırlanabilmek için gemideki sensör donanımlı mankenlerden veri toplamaya başlayacak. NASA'nın 2024 için planlanan ikinci Artemis görevi, Ay'ın çevresine bir grup astronot gönderecek.
Artemis II öngörülen uçuş yolu | Kaynak: NASA
3 Nisan 2023 Pazartesi günü NASA, Artemis 2 görevinde yer alacak astronotların isimlerini açıkladı. Görevde uçuş uzmanları; Christina Hammock Kock ve Jeremy Hansen olacak. Pilot koltuğunda Victor Glover yer alırken, görevin komutanlığını ise Reid Wiseman üstlenecek.
Artemis 2 ekibi: (soldan sağa) Christina Koch, Victor Glover, Reid Wiseman (oturan) ve Jeremy Hansen.
Dört astronottan oluşan mürettebat, NASA'nın Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'ndeki Launch Complex 39B'den yaklaşık 10 günlük bir görev için havalanacak ve NASA’nın mega Ay roketinin üzerinde Dünya'nın yerçekimi kapsamının ötesinde parlayacak. Yaklaşık iki gün boyunca, Orion'un sistemlerini kontrol edecekler ve Ay'a doğru harekete başlamadan önce Dünya'ya nispeten yakın bir yerde bir hedefleme testi yapacaklar.
Artemis 2 astronotları, Houston’da bulunan NASA Johnson Space Center’daki Orion simülatöründe.
Orion'un Avrupa Uzay Ajansı yapımı hizmet modülü, uzay aracına Dünya yörüngesinden kurtulmak ve Ay'a rotasını ayarlamak için gereken büyük itişi sağlayacak. Bu ay-ötesi enjeksiyon yanması, astronotları yaklaşık dört günlük bir gidiş yolculuğuna gönderecek ve onları Ay'ın uzak tarafına götürecek ve sonunda Dünya'dan 230.000 milden fazla uzanan bir sekiz rakamı oluşturacaklar. Ekip, maksimum mesafelerinde Ay'ın yaklaşık 6.400 mil ötesine uçacak. Yaklaşık dört günlük dönüş yolculuğu boyunca astronotlar, uzay aracının sistemlerini değerlendirmeye devam edecek.
Mürettebat, San Diego açıklarında Pasifik Okyanusu'na inmeden önce Dünya atmosferi boyunca yüksek hızlı, yüksek sıcaklıktaki yeniden girişe dayanacak ve onları getirecek olan NASA ve Savunma Bakanlığı personelinden oluşan bir kurtarma ekibi tarafından karşılanacak.
NASA, sorasında Artemis III Görevi ile ise insanları Ay yüzeyine tekrardan indirmeyi planlıyor. Ancak bu görevin en erken 2025 ya da 2026’da yapılması beklenmekte.
Artemis III görevi için önerilen görev planı | Kaynak: NASA
Buradaki ana hedeflerden biri, her ne kadar Ay yüzeyinde kalıcı bir yerleşke kurmak gibi görünse de aslında hedef çok daha büyük.
Dünya’dan fırlatılan bir roketin Dünya’nın kütle çekim kuvvetinden kurtulması ve yörüngeye ulaşması için tonlarca yakıt harcaması gerekiyor. Newton’un üçüncü hareket yasasına göre bir roket motorundan çıkan itme gücü “etki”, bunun sonucunda roketin yükselmesi ise “tepki” olarak adlandırılıyor. Fakat Dünya’nın kütle çekim kuvveti çok fazla olduğundan tepkinin gerçekleşmesi için etkinin roket ağırlığından çok ama çok fazla olması gerekiyor.
Gelecekte Mars’a gerçekleştirilecek insanlı görevlerde de bu kütle çekim kuvvetinden dolayı çok fazla yakıt harcanacaktır. Eğer kütle çekim kuvveti 6 kat daha az olan bir gök cisminden uzaya bir nesne fırlatılırsa, çok daha az yakıt kullanılarak çok daha uzaklara yolculuk yapılabilinecektir. İşte bu yüzden Ay yüzeyinde bir üs kurmanın ve buradan Mars’a veya diğer gök cisimlerine ulaşmanın planları yapılmaktadır.
Bunun yanı sıra eğer görevler gerçekleşirse, NASA, bir ilke daha imza atmaya hazırlanıyor. 1969-1972 yılları arasında Ay yüzeyinde yürüyen 12 astronotun tümü erkeklerden oluşmaktaydı. Fakat bu defa NASA, Ay’da yürüyecek ilk kadın astronotu da Artemis programıyla Ay’a göndermenin çalışmalarını da yapıyor.
Özellikle dolunay zamanlarında gök yüzünde altın bir disk gibi parlayan Ay, tüm bu çalışmalar yapıldıktan sonra acaba nasıl görünecek? Günümüzde uzaya yapılan fırlatmaları izlemek için fırlatma yapılan yere gidilmesi gerekirken, Ay yüzeyinden yapılan fırlatmaları bir gece oturup teleskoplarımızla izleyebilecek miyiz?
Merak ve heyecanla bekliyoruz..
[description] => NASA, 2024 yılında ARTEMİS Göreviyle Ay’a yeniden insanlı görevleri başlatmayı hedefliyor. Buradaki ana hedeflerden biri, her ne kadar Ay yüzeyinde kalıcı bir yerleşke kurmak gibi görünse de aslında hedef çok daha büyük. [keywords] => Ay'a İniş, Neil Armstrong, Astro Bülten, 20 Temmuz 1969, Apollo 11 Ay’a İniş Modülü pilotu Buzz Aldrin, Ay yüzeyi, Eagle, Ay’a İniş Aracı, Ay yüzeyi, Benim için küçük, insanlık için büyük bir adım, Dünya dışındaki bir gök cismi, Ay’a götüren Saturn V, Uzay Fırlatma Sistemi, Space Launch System – SLS, Artemis, SLS roketi, sıvı yakıt, Islak Elbise Provası, Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Orion, Orion uzay aracı, Orion kapsülü, Dünya’nın kütle çekim kuvveti, Newton’un üçüncü hareket yasası, etki-tepki, Mars’a fırlatılacak insanlı görevler, Ay yüzeyinde yürüyen 12 astronot, kütle çekim kuvveti, Ay’da yürüyecek ilk kadın astronot, Artemis programı, Artemis 2, Artemis 2 Görevinde yer alacak astronotlar kimler?, Artemis III Görevi [extra] => [{"key":"","value":""}] [created_date] => 2022-03-30 17:28:29 [updated_date] => 2023-05-08 10:56:10 [lang] => tr [active] => 1 [search] => 1 [facebook_piksel] => ) [3] => stdClass Object ( [id] => 912 [parent] => 23 [order] => 5 [lang_id] => c64d8d05eb3f1915cb5162e69c2ac6a6 [title] => İlkbahar Ekinoksu [subtitle] => 21.03.2023 [header_img] => [list_img] => upload/media/lkbahar-ekinoksu2.png [summary] => Güneş ışınlarının Ekvator'a dik vurması sonucunda aydınlanma çemberinin kutuplardan geçtiği ana Ekinoks denir. [content] =>
Baharın habercisi olan 21 Mart İlkbahar Ekinoksunda gündüz ile gece süreleri birbirine eşitlenir. (Fransızcadan dilimize geçen kelimenin anlamı gece gündüz eşitliğidir) Bu durum ilkbahar ve sonbaharda olmak üzere yılda iki kez tekrarlanır.
Kuzey ve Güney Yarım Küre’de güneş ışınları öğle vakti Ekvator’a 90°'lik açı ile düşer. O anda gölge boyu Ekvator’da sıfırdır. Güneş ışınları bu tarihten itibaren Kuzey Yarım Küre’ye dik düşmeye başlar. Bu tarihten itibaren Kuzey Yarım Küre’de gündüzler, gecelerden uzun olmaya başlar. Güney Yarım Küre’de ise tam tersi olur. Bu tarih Kuzey Yarım Küre’de İlkbahar, Güney Yarım Küre’de ise sonbahar başlangıcıdır. Aydınlanma çemberi kutup noktalarına teğet geçer ve bu tarihte Güneş her iki kutup noktasında da görülür. Dünya’da gece ve gündüz süreleri birbirine eşit olur. Bu tarih Güney Kutup Noktası’nda altı aylık gecenin, Kuzey Kutup Noktası’nda ise altı aylık gündüzün başlangıcıdır.
Dünya'da her yıl iki ekinoks yaşanır: biri 21 Mart "ilkbahar ekinoksu" diğeri ise 22 Eylül "sonbahar ekinoksu"olarak adlandırılır ve Kuzey ve Güney Yarımkürelerde farklı tarihlere sahiptir.
Mart ekinoksu Kuzey Yarımküre'de ilkbahar ekinoksu, Güney Yarımküre'de ise sonbahar ekinoksudur. Aynı şekilde Eylül ekinoksu Kuzey Yarımküre'de sonbahar ekinoksu, Güney Yarımküre'de ise ilkbahar ekinoksudur.
İLKBAHAR EKİNOKSU
Mart ekinoksu zamanında hepimizin fark edebileceği çok daha fazla etki ortaya çıkmaktadır. Kuzey Yarımküre'de Mart ekinoksu daha erken gün doğumu, daha geç gün batımı ve filizlenen bitkiler getirir.
Ekvatorun güneyinde ise tam tersi bir mevsim yaşanır - daha geç gün doğumu, daha erken gün batımı, daha soğuk rüzgarlar, kuruyan ve dökülen yapraklar.
Ekinokslar ve gündönümleri Dünya'nın kendi ekseni üzerindeki eğiminden ve yörüngesindeki durmak bilmeyen hareketinden kaynaklanır. Ekinoksu gökyüzümüzün hayali kubbesinde gerçekleşen bir olay olarak ya da Dünya'nın Güneş etrafındaki yörüngesinde gerçekleşen bir olay olarak düşünebilirsiniz.
GÜNDÖNÜMLERİ VE EKİNOKS TARİHLERİ
21 Mart (ekinoks) : Gece ve gündüz eşit olur, bizim bulunduğumuz kuzey yarım kürede ilkbahar başlarken güney yarımküre sonbahara girer.
21 Haziran (Yaz gündönümü): Yılın en uzun gündüzü ve en kısa gecesinin yaşandığı zamandır.
Bir diğer adı da Yaz gündönümüdür. Kuzey yarım kürede yaz başlarken güney yarım kürede kış başlar.
23 Eylül (ekinoks): Gece ve gündüz eşit olur. Kuzey yarımkürede yaz biter, sonbahar başlar. Güney yarımkürede ise bahara geçiş olur.
İLKBAHAR VE SONBAHAR EKİNOKSLARININ ORTAK ÖZELLİKLERİ NEDİR?
1- Güneş ışınları Ekvator'a dik gelir.
2- Güneş ışınları her iki yarımküreye aynı açılarla gelir.
4- 21 Mart tarihinden 23 Eylül tarihine kadar ışınlar Ekvator'un kuzeyindeki noktalara dik geldiğinden Kuzey Yarımküre'de gündüzler, Güney Yarımküre'den daha uzundur. 23 Eylül'den 21 Mart'a kadar ise Güney Yarımküre'deki gündüzler Kuzey Yarımküre'den daha uzundur.
5- 21 Mart Kuzey Kutup Noktası'nda, 23 Eylül ise Güney Kutup Noktası'nda 6 aylık gündüzün başlangıç tarihleridir. Güneş, ekinokslarda tam doğudan doğup tam batıdan batar.
6- Güneş'ten her iki yarımküreye gelen enerji miktarı eşit olmasına rağmen, sıcaklık birikiminin farklı olması nedeniyle, sıcaklıklar eşit değildir.
7- Güneş ışınları kutup noktalarına teğet geçtiğinden, aydınlanma dairesi kutup noktaları üzerinde oluşmuştur. Kutuplarda alacakaranlık yaşanır.
8- Tüm Dünya'da gece ve gündüz süreleri eşittir (Ekinoks).
9- Aynı meridyen üzerindeki tüm noktalarda Güneş aynı anda doğup, aynı anda batar.
10- Her iki yarımkürede bahar mevsimlerinin başlangıcıdır. 21 Mart Kuzey Yarımküre'nin ilkbaharı, Güney Yarımküre'nin sonbaharıdır. 23 Eylül Güney Yarımküre'nin ilkbaharı, Kuzey Yarımküre'nin sonbaharıdır.
[description] => Baharın habercisi olan 21 Mart İlkbahar Ekinoksunda aslında gündüz ile gece süreleri birbirine eşitlenir. [keywords] => ilkbahar ekinoksu, ilkbahar ekinoksu nedir?, ekinoks nedir?, ilkbahar ekinoksu 21 mart, ilkbahar ekinoksu ne zaman, ilkbahar ekinoksu 2023, ilkbahar ekinoksu ne demek, ilkbahar ekinoksu etkileri, ilkbahar ekinoksu hakkında, ilkbahar ekinoksunda ne olur, 21 mart ilkbahar ekinoksu özellikleri, ilginç bir astronomik olaylar, Dünyanın ekseni, gece ve gündüz, Dünya’nın Güneş etrafındaki hareketi, mevsimler nasıl oluşur?, Kuzey Kutbu, Güney Kutbu, 21 Mart, ilkbahar ekinoksu, güney yarım küre, gece gündüz uzunluğu, [extra] => [{"key":"","value":""}] [created_date] => 2023-03-27 11:13:23 [updated_date] => 2023-04-06 11:45:16 [lang] => tr [active] => 1 [search] => 1 [facebook_piksel] => ) [4] => stdClass Object ( [id] => 658 [parent] => 23 [order] => 6 [lang_id] => ef386a0744e885bef51f220755de67be [title] => Pi Günü [subtitle] => 13.03.2023 [header_img] => 0 [list_img] => upload/media/pi-gunu-instagram.jpg [summary] => Dünyanın pek çok yerinde her yıl 3. ayın 14. günü, yani 14 Mart günü, “Pi Günü” olarak kutlanır. [content] =>
Pİ GÜNÜ
Bunun sebebi 3.14'ün Pi'nin ilk rakamları olmasıdır. Dünyanın dört bir yanındaki matematik meraklıları, sonsuz ve hiç bitmeyen bu sayıyı kutlamayı çok severler. İlk kez 1988 yılında San Francisco Exploratorium’da ünlü bir fizikçi olan Larry SHAW tarafından kutlanan Pi Günü, ülkemizde ilk kez 2007 yılında kutlanmaya başlanmışıtır.
Adını Yunanca’da çevre sözcüğünün ilk harfi olan π simgesinden alan ve matematikte en çok çalışılan sayı olan Pi, bir çemberin çevresinin çapına oranıdır. Bir daire ne kadar büyük ya da küçük olursa olsun (evrenimizin boyutundan bir atoma ya da daha küçük boyuta kadar) bir dairenin çevresinin çapına oranı her zaman Pi sayısına eşittir.
Pi sayısı basit olması için genellikle 3,14'e yuvarlanır, ancak rakamları sonsuza kadar devam eder ve herhangi bir yinelenen kalıba sahip değildir.
Pi sayısının rakamlarını hesaplamak matematikçilerin en büyük eğlencelerinden biridir. 1900 yıllara kadar elle yapılan bu hesaplamalar bilgisayarların kullanılmaya başlanmasıyla şenlik haline gelmiştir. 2019'da Japonya'nın Osaka kentinde Google geliştiricisi olarak çalışan Emma Haruka Iwao, sonsuza kadar devam eden Pi sayısının alt hanelerini Google'ın bulut hesaplama sistemlerinin yardımıyla 31 trilyon haneye kadar hesaplayarak Dünya rekoru kırmıştır.
Keşfedildiği günden beri Pi sayısı; mühendislik, inşaat, GPS, simülasyon, radyo, TV, telefon, enerji üretimi gibi bir çok alanda hayatımızdadır. Bazı tarihçiler, yapıların geometrik olarak neredeyse mükemmel olması nedeniyle antik Giza Piramitlerinin inşasında Pi sayısının kullanılıp kullanılmadığını bile tartışıyorlar.
Pi sayısının uzay araştırmaları açısında da çok önemlidir. Kullanım alanlarından bazırlarına göz atalım...
UZAY ÇALIŞMALARINDA Pi SAYISININ ÖNEMİ
Bilim insanları gezegenlerin hacmini, yoğunluklarını ve kütlesini Pi sayısı yardımıyla belirleyerek gezegenlerin ve asteroitlerin fiziksel yapısını inceler.
Uzay araştırmacıları Güneş dışındaki yıldızların yörüngesinde dolanan dış gezegenleri aramak için Pi sayısını kullanırlar. Güçlü yer ve uzay tabanlı teleskoplar, uzaktaki yıldızların ne kadar ışık yaydığını izler. Bir gezegen yıldızının önünden geçtiğinde, teleskop yayılan ışık miktarında bir düşüş görür. Bilim insanları, bu düşüşün yüzdesini ve Pi sayısı ile dairenin alanı formülünü kullanarak gezegenin büyüklüğünü belirleyebilirler.
Bir uzay aracının gezegenin yörüngesine yerleştirilmesi için, uzay aracının gezegenin yerçekimi tarafından yörüngeye çekilmesine yetecek kadar ve tam olarak doğru zamanda yavaşlatılması gerekir. Mühendisler, bu yer çekiminin uzay aracını ne kadar çekeceğini, uzay aracının ne kadar hızlı gittiğini ve yeni yörüngenin ayrıntılarını belirler. Bu sayıları Pi ile birlikte kullanarak, tam olarak ne kadar frene basmaları gerektiğini hesaplayabilirler.
Cassini uzay aracı 13 yılını Satürn’ün yörüngesinde dolaşarak, gezegenin görkemli halkalarını, uydularını ve yüzey şekillerini gözlemleyerek geçirdi. Mühendisler, bu görev sırasında iki kez, Cassini’nin yörüngesini değiştirmek için Pi transferi adı verilen bir teknik kullandılar. Cassini’nin yörüngesi yönlendirilmiş bir geçişle gezegenin karşı tarafına 180 derece çevrildi. Böylece Cassini gezegeni ve Titan'ı yepyeni bir ışıkta görebildi.
Hiçbir Mars inişi tam olarak aynı olmasa da, hepsi ortak bir noktayı paylaşırlar: paraşütler. Tıpkı 18 Şubat 2021 tarihindeMars yüzeyine inen Perseverance uzay aracında olduğu gibi uzay aracının Mars’ın yüzeyine yumuşak bir iniş yapabilmesi için yavaşlatılması zorunludur. Mühendisler bir paraşüt tasarlarken uzay aracının kütlesi, hızı, iniş alanının yüksekliği gibi her türlü etkeni hesaba katmak durumundadır. Pi sayısı mühendislerin uzay aracının yavaşlatılması için gereken sürüklemeyi oluşturacak paraşütün büyüklüğünü belirlemelerine yardımcı olur.
Mühendisler, bir Mars iniş aracının veya gezicinin ineceği konumdaki belirsizlik miktarını tahmin etmek için Pi sayısını kullanır. Mars'a iniş; rüzgarlar, hava yoğunluğu, uzay aracının Dünya'dan Mars'a yaklaşırken ilk hızı ve konumu gibi birçok nedenle belirsizdir. Mars inişinden önce, bu belirsizliklerin çoğu, hesaplamalarda Pi sayısını içeren matematiksel dağılımlar kullanılarak modellenebilir. Birlikte simüle edildiğinde, sonuç, hedeflenen iniş noktasını çevreleyen potansiyel olarak kilometrelerce konum belirsizliğidir. Mühendisler Jezero kraterine inen Perseverance gezgininde de olduğu gibi bu belirsizliği dikkate alırlar ve nereye hedeflediklerine dikkat ederler.
Mühendisler, mesaj göndermek ve geri gönderilenleri işlemede derin uzay ağındaki uzay aracıyla iletişim kurmak için Pi sayısını kullanır. Uzaktaki uzay aracına mesaj göndermek ve onları almak, dünyanın dört bir yanına yerleştirilmiş devasa antenlerden oluşan bir ağ gerektirir. Bu antenler birlikte, NASA’nın Derin Uzay Ağı'nı veya DSN'yi oluşturur. Uzay aracıyla DSN aracılığıyla iletişim kuran mühendisler, mesaj göndermek ve geri gönderilenleri işlemek için gereken matematik denklemlerinde Pi sayısını kullanır.
Mars gezginlerinde kumanda kolu ya da onların yönelendirilmesinde kullanılabilecek bir direksiyon yoktur. Bunun yerine, gezginler Dünya'daki operatörlerden onlara ne zaman ve nasıl ilerleyeceklerini, fotoğraf çekeceklerini, tekerleklerini çevireceklerini ve robotik kollarını kullanacaklarını söyleyen komutlar alıylar. Bu işlevlerden bazıları derece cinsinden ölçülür ve diğerleri radyan cinsinden (daire dilimleri) ölçülür, bu nedenle Pi sayısı, bu ikisi arasında dönüştürme yapmak için düzenli olarak kullanılır.
Bilim insanları yeni bir dış gezegenler keşfettiklerinde, bilmek istedikleri şeylerden en önemlisi, bu dünyaların bildiğimiz şekliyle yaşamı destekleyip destekleyemeyeceğidir. “Potansiyel olarak yaşanabilir" alan, yıldızdan güvenli bir uzaklıktaki, suyun gaza dönüşmesini sağlayacak kadar yakın ve suyun buz haline geleceği kadar uzak olmayan konumdur. Bilim insanları, belirli bir yıldızın etrafındaki yaşanabilir bölgenin iç ve dış kenarlarını bulmak için Pi sayısını kullanırlar. Ve Kepler'in üçüncü yasasıyla birlikte Pi sayısını kullanarak, dış gezegenin yıldızının yörüngesine ne kadar sürede ulaştığını hesaplar, ve böylece gezegenin konumunu ve yaşanabilir bölgede olup olmadığını ortaya çıkarırlar.
Pi sayısı uzay aracı tanklarında ne kadar yakıt bulunduğunu ve yakıtın yakıt hatlarından ne kadar hızlı geçtiğini hesaplamada kritik öneme sahiptir.
Tıpkı Dünya'nın eski kaşifleri gibi, uzay araçları da diğer gezegenleri ve dünyaları ziyaret ettiğinde bir harita yaparlar. Bilim insanları, tüm gezegenin haritalandırılmasında kaç görüntünün gerektiğini bulmak için yüzey alanı formülünde Pi sayısını kullanırlar.
Pİ SAYISI HAKKINDAKİ İLGİNÇ BİLGİLER
Pi yaklaşık 4 bin yıldır medeniyetler tarafından bilinmekte ve kullanılmaktadır. Pi sayısının şirin sembolü 1706 yılında Anglo-Galli bir filolog (dilbilimci) William Jones tarafından tanıtılmıştır ve 250 yılı aşkın bir süredir hayatımızdadır.
Pi'nin kesin değeri asla hesaplanamaz, bu nedenle bir dairenin çevresini rakamsal olarak asla net bir şekilde ifade edemeyiz.
Birçok matematikçi, bir dairenin sonsuz köşeleri olduğunu söylemenin, hiç olmadığını söylemekten daha doğru olduğuna inanmaktadır. Bir daire içindeki sonsuz sayıda köşenin Pi sayısının sonsuz sayısıyla ilişkili olduğunu varsaymanın mantıklı olduğunu düşünürler.
Bir Türk matematikçisi olan Semerkandlı Gıyaseddün Cemşid El Kaşi, ilk defa 1436 senesinde Pi sayısının değerini 16 ondalığa kadar hesaplamıştır.
İnsanlar, hiç bitmeyen bir yarışmada daha fazla Pi rakamı hesaplamak için yarışırlar. 2010 yılında, bir Japon mühendis ve Amerikalı bir bilgisayar sihirbazı, 5 trilyon basamağa kadar Pi hesaplayarak en fazla Pi basamağı hesaplamanın rekorunu kırdılar. Hesaplamalar için sadece masaüstü bilgisayarları, 20 harici sabit diski ve parlak zihinlerini kullandılar.
Pi sayısının en fazla ondalık basamağını okuma rekoru, 21 Mart 2015 tarihinde Hindistan, Vellore, VIT Üniversitesi'nde Rajveer Meena tarafından kırıldı. Rajveer 70 bin ondalık basamak okuyabildi ve bu 10 saat sürdü!
Dünyanın yedi harikasından biri olarak ilan edilen esrarengiz yapılar olan piramitler Pi hesaplamaları ile inşa edildi.
Pi sayısından yapılmış bir dil bulunmaktadır. Bazı insanlar bir lehçe icat edecek kadar Pi'yi sevdi. “Pi-lish” dilinde, her kelimedeki harf sayısı karşılık gelen Pi rakamıyla eşleşir. Bu ilk sözcüğün üç harfi, ikincisinin bir harfi, üçüncüsünün dört harfi vardır. Bu dil düşündüğünüzden çok daha popülerdir.
Pi hesaplaması bir bilgisayar için stres testidir. Bilgisayarın işlemcisindeki etkinlik düzeyini gösteren grafik tıpkı bir dijital kardiyogram gibi çalışır.
Pi sayısı bir irrasyonel sayıdır yani virgülden sonraki basamağın sınırı yoktur. Sınırı olmayan bu sayı dizisi kendini hiç bir zaman tekrar etmediğinden, sayılar hep farklı şekilde dizile gelmiştir. Pi sayısı kelimenin tam anlamıyla sonsuzdur. Ancak 123456 sayısı, Pi'nin ilk milyon basamağında hiçbir yerde görünmemektedir. Bu biraz şok edici çünkü bir milyon haneli Pi 124356 dizisine sahip değilse, kesinlikle en benzersiz sayıdır.
Dünyanın en ünlü bilim insanlarından Albert Einstein’ın doğum günü 14 Mart 1879’dur.
Trilyonlarca pi rakamını biliyor olsak da buna gerçekten ihtiyaç yoktur; NASA'daki mühendisler bile gezegenler arası yörüngeleri hesaplarken Pi'yi 15 ondalık basamağa yuvarlarlar.
Geçmişte Uzay Kampı Türkiye’de de çeşitli etkinliklerle Pi gününü kutladık. Pakistan Lahore Amerikan Okulu’ndan uluslararası kamp programına katılan katılımcılar, her yıl 14 Mart’ta; 3'üncü ayın 14'üncü gününün (3,14) “Dünya Pi Günü” olarak kabul edilip kutlanması nedeniyle Pi gününün anlamını öğrenip, Pi sayısının önemini ve matematikteki yerini özel bir dersle işlediler. Pi’nin (Yunanca “π” harfi) matematikte bir sabit olduğunu, yaklaşık 3.14159 olan oranı temsil etmek için kullanılan sembol olduğunu öğrenen öğrenciler; Pi gününü çeşitli matematik oyunları ve eğlenceli etkinliklerle Uzay Kampı Türkiye’de kutladılar, “Pi Günü Hatıra Fotoğrafı” çektirdiler.
Pi gününüz kutlu olsun!
[description] => Dünyanın pek çok yerinde her yıl 3. ayın 14. günü, yani 14 Mart günü, “Pi Günü” olarak kutlanır. [keywords] => 14 Mart Günü “Pi Günü”, Dünya Pi Günü, matematik meraklıları, San Francisco Exploratorium, gezegenlerin ve asteroitlerin fiziksel yapısı, Mars görevleri, matematik meraklıları, dijital kardiyogram, irrasyonel sayı, 14 Mart, pi sayısı nedir, pi sayısı irrasyonel mi, pi sayısı anlamı, pi sayısı bilgi, pi günü ne zaman, pi günü nedir, pi günü kutlamaları, pi günü anlam ve önemi, pi günü bilgi, pi günü çalışmaları, pi sayısının önemi [extra] => [{"key":"","value":""}] [created_date] => 2020-03-12 11:59:02 [updated_date] => 2023-03-14 10:33:22 [lang] => tr [active] => 1 [search] => 1 [facebook_piksel] => ) )
NASA, 2024 yılında ARTEMİS Göreviyle Ay’a yeniden insanlı görevleri başlatmayı hedefliyor. Buradaki ana hedeflerden biri, her ne kadar Ay yüzeyinde kalıcı bir yerleşke kurmak gibi görünse de aslında hedef çok daha büyük.
1.jpg)
1.jpg)
1.jpg)
